Search
Close this search box.
درمان-تومور-مغزی

علائم، نشانه ها و راه های درمان تومور مغزی

تومور-مغزی

سرطان مغز به رشد بیش از حد سلول های مغزی اطلاق می شود که توده هایی به نام تومور تشکیل می دهند. تومورهای بدخیم یا سرطانی مغز، بسته به نوع تومور، می توانند به سرعت رشد کنند، در نتیجه این اتفاق عملکرد بدن مختل می شود. با این حال تومور مغزی عارضه ای غیر معمول است. طبق برآوردهای انجمن سرطان آمریکا، افراد در طول زندگی خود کمتر از 1 درصد احتمال ابتلا به تومورهای بدخیم مغزی را دارند.

علائم تومور مغزی

علائم تومورهای مغزی به اندازه و محل قرارگیری تومور بستگی دارد، علائم معمول تومورهای مغزی عبارتند از:

  • سردرد که معمولاً صبح ها شدیدتر است.
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • عدم هماهنگی در حرکات بدن
  • عدم تعادل
  • مشکل در راه رفتن
  • ضعف حافظه و فراموش کردن بعضی اتفاقات
  • اختلال تفکر
  • اختلال تکلم
  • مشکلات بینایی
  • تغییرات شخصیتی
  • تکان های غیر عادی عضلات
  • انقباض عضلات
  • بیهوشی، سنکوپ و غش کردن بدون دلیل
  • خواب آلودگی
  • بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاها
  • تشنج

بسیاری از علائمی که در تومورهای مغزی بروز می کند در سایر عارضه های کم خطرتر نیز مشاهده می شود، به همین دلیل نباید در صورت تجربه هرکدام از آنها دچار ترس و وحشت شد، با این وجود بهتر است که برای بررسی علائم به پزشک مراجعه نمود.

علل و عوامل زمینه ای تومور مغزی

علت دقیق تومورهای مغزی هنوز مشخص نیست با این حال، عواملی همچون قرار گرفتن در معرض دوزهای بالای اشعه یونیزان و سابقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی خانوادگی ابتلا به این بیماری می توانند خطر ابتلا به تومورهای مغزی را افزایش دهند. سرطان قسمت دیگری از بدن نیز یک عامل خطرساز در ابتلا به تومور مغزی است. اگرچه به این نوع تومورهای ایجاد شده در مغز، سرطان مغز گفته نمی شود. این تومورها در واقع سرطانی هستند که به مغز منتشر شده است.

سرطان هایی که معمولاً به مغز منتشر شده متاستاز می دهند عبارتند از:

  • سرطان ریه
  • سرطان پستان
  • سرطان کلیه
  • سرطان مثانه
  • ملانوما، که نوعی سرطان پوست است.

عوامل دیگری که ممکن است با بروز تومورهای مغزی مرتبط باشند عبارتند از:

  • افزایش سن
  • سیگار کشیدن طولانی مدت
  • قرار گرفتن در معرض آفت کش ها، علف کش ها و کود
  • کار با عناصری که می توانند باعث ابتلا به سرطان شوند مانند سرب، پلاستیک، لاستیک، نفت و برخی از منسوجات
  • عفونت با ویروس اپشتین بار (EBV)، یا مونونوکلئوز

 

 

انواع تومور های مغز

نامگذاری سرطان ها بر اساس منشأ آن ها در بدن می باشد. تومور مغزی همانطور که از نامش مشخص است در مغز ایجاد می شود. بعضاً به جای استفاده از تومور مغزی از اصطلاح سرطان اولیه مغز استفاده می شود. همچنین ممکن است سرطان از نقطه ای دیگر در بدن به مغز منتشر شده و در آن جا تومور جدیدی تشکیل دهد؛ این عارضه سرطان متاستاتیک مغز می باشد. تومورهای سرطانی مغز معمولاً متاستاتیک بوده و سرطان اولیه ی مغز نمی باشد.

تومورهای مغزی انواع و درجات مختلفی دارند. نوع تومور بر اساس محل قرارگیری آن در مغز تعیین شده و درجه‌ی تومور نشان دهنده‌ی سرعت رشد آن در بدن می باشد. درجه تومورها از 1 تا 4 متغیر می باشد. و درجه 4 نشان‌دهنده سریع‌ترین حالت رشد تومور می باشد.

بیش از 120 نوع تومور مغزی وجود دارد. با این حال، هیچ استانداردی برای نامگذاری آنها بر اساس نوع وجود ندارد و زیرگونه های زیادی برای انواع مختلف تومورها وجود دارد. بعضاً ممکن است که پزشکان مختلف از نام های متفاوتی برای یک تومور استفاده کنند.

تومور مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟

معمولاً در صورت مشاهده علائم بیماری، برای تشخیص ابتلا به تومور مغزی حداقل از یکی از روش های زیر استفاده می شود:

  • معاینه‌ی نورولوژیک (عصب شناختی) برای تعیین آن که آیا توموری بر روی مغز اثر گذاشته است یا خیر.
  • آزمایش های تصویر برداری مانند سی تی اسکن، ام آر آی (MRI)، و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (پِت اسکن / PET)  برای تشخیص محل تومور
  • پونکسیون کمری یا لومبار (lumbar puncture) ، روشی که  طی آن پزشک برای بررسی احتمال وجود سلول های سرطانی، نمونه‌ی کمی از مایع اطراف مغز و نخاع را جمع آوری می کند.
  • بیوپسی مغزی، یک روش جراحی است که در آن نمونه کوچکی از تومور برای آزمایش تشخیصی و تعیین بدخیمی خارج می شود.
  •  
درمان-تومور-مغزی

تومور مغز چگونه درمان می شود؟

درمان های متعددی برای تومور مغز وجود دارد. درمان تومور اولیه‌ی مغز با درمان سرطان های متاستاتیک مغز متفاوت می باشد. درمان بیماری، به نوع، اندازه و محل تومور مغزی بستگی دارد سن و سلامت عمومی نیز از عوامل موثر در انتخاب روش درمان می باشد.

روش های درمانی سرطان مغز عبارتند از:

جراحی

عمل جراحی مرسوم‌ترین روش در درمان تومور مغزی است. گاهی به دلیل موقعیت حساس تومور، جراح می تواند تنها قسمتی از تومور را بردارد.

در برخی موارد تومور در ناحیه ای حساس و یا در بخش غیرقابل دسترسی از مغز بیمار قرار دارد و امکان جراحی آن وجود ندارد. به این تومورها، تومورهای غیرقابل جراحی گفته می شود.

شیمی درمانی و پرتودرمانی (رادیوتراپی)

ممکن است لازم باشد تا برای از بین بردن سلول های سرطانی و یا کوچک کردن تومور در مغز شیمی درمانی انجام شود. داروهای شیمی درمانی به دو شکل خوراکی و/یا وریدی تجویز می شوند.

در مواردی که جراحی امکان‌پذیر نیست، توصیه می شود تا برای از بین بردن سلول ها و بافت سرطانی، رادیوتراپی انجام شود. این روش با استفاده از امواج پرانرژی مانند اشعه ی ایکس صورت می گیرد.

گاهی اوقات ممکن است لازم باشد که بیمار همزمان تحت درمان با هر دو روش شیمی درمانی و پرتودرمانی قرار گیرد. همچنین ممکن است که شیمی درمانی پس از انجام پرتودرمانی انجام شود.

داروهای بیولوژیک

ممکن است پزشک برای تقویت، هدایت و یا بازیابی دفاع طبیعی بدن در مقابل سلول های سرطانی، داروهای بیولوژیک تجویز کند. به عنوان مثال داروی بواسیزوماب (Bevacizumab) یک داروی بیولوژیک است که از رشد عروق خونی تغذیه کننده‌ی تومورهای سرطانی ممانعت می کند.

آزمایش های بالینی

ممکن است در مواردی که تومور بسیار پیشرفته بوده و به درمان های معمول پاسخ نمی دهد، داروها و روش های درمانی که هنوز در مرحله ی آزمایش هستند، برای بیمار به کار گرفته شوند (با آگاهی و کسب رضایت وی).

درمان-تومور-مغزی

توانبخشی

در صورتی که بیماری موجب وارد آمدن آسیب به مغز بیمار و بروز اختلال در توانایی تکلم، راه رفتن و یا سایر عملکردهای طبیعی وی شده باشد، احتمالاً بیمار در کنار درمان سرطان، به دریافت خدمات توانبخشی نیز نیاز خواهد داشت.

توانبخشی مجموعه ای از خدمات مانند فیزیوتراپی، کاردرمانی و سایر روش هایی است که به بازیابی فعالیت های فردی کمک می کند.

درمان های جایگزین

تحقیقات علمی زیادی وجود ندارند که درمان های جایگزین را برای تومورهای مغزی تأیید کنند. با این حال ممکن است که پزشک توصیه کند که در کنار داروها و روش های درمانی معمول، از درمان های جایگزین استفاده و یا سبک زندگی تغییر داده شود.

به عنوان مثال ممکن است یک رژیم غذایی سالم و استفاده از مکمل هایی مانند انواع ویتامین ها و مواد معدنی را برای تأمین و جایگزینی مواد مغذی از دست رفته در طول درمان سرطان، به بیمار توصیه و تجویز شود. همچنین ممکن است طب سوزنی و داروهای گیاهی خاصی نیز توصیه شود.

پیش از استفاده از هر گونه داروی گیاهی باید با پزشک خود مشورت کنید زیرا برخی از این داروهای گیاهی ممکن است با دیگر داروهای مصرفی تداخل داشته و باعث بروز عوارض جدی ای شوند.

سایر داروها

گاهی پزشک برای کنترل و درمان علائم بیماری و عوارض جانبی ناشی از درمان، برای بیمار داروهای دیگری (غیر از داروهای شیمی درمانی یا بیولوژیک) نیز تجویز می کند.

چشم انداز بلند مدت

وضعیت هر بیمار در دراز به نوع، اندازه و محل تومور مغزی وی بستگی دارد. به طور کلی، برخی از تومورهای مغزی نرخ بقای پایینی دارند.

با این حال، انجمن سرطان آمریکا گزارش می دهد که تا 90 درصد از بیماران بین 20 تا 44 سالِ مبتلا به برخی از انواع تومورهای مغزی، به مدت 5 سال یا بیشتر زندگی می کنند.

بعضی از درمان های تومورهای مغزی می توانند خطر ابتلا به سایر تومورهای سرطانی را افزایش داده و یا احتمال ابتلا فرد به آب مروارید (کدر شدن عدسی چشم ها) را افزایش دهند.

کاهش خطر ابتلا به تومور مغز

هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلا به تومور مغز وجود ندارد، اما رعایت موارد زیر می تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد:

  • خودداری از قرار گرفتن در معرض انواع آفت کش ها و حشره کش ها
  • اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا (کارسینوژن‌ها)
  • پرهیز از استعمال دخانیات
  • عدم قرارگیری غیر ضروری در معرض اشعه
مطالب مرتبط
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *