لیست کارهای ممنوعه بعد شیمی درمانی

بعد از شیمی درمانی، برخی کارها و فعالیت‌ها ممکن است توصیه نشده یا ممنوع باشند. در ادامه، لیستی از کارهای ممنوعه پس از شیمی درمانی را برای شما آورده‌ام. اما باید توجه داشت که هر فرد و هر نوع درمانی منحصر به فرد است و بهتر است با پزشک خود درباره توصیه‌های خاص و شرایط شما صحبت کنید:

کارهای ممنوعه پس از شیمی درمانی

• از مصرف الکل خودداری نمائید.

عدم مصرف الکل در هر زمانی می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان شود. کبد عضوی از بدن است به صورت فعال پس از مصرف الکل به پردازش آن می‌پردازد. داروهای شیمی درمانی نیز توسط کبد باید پردازش شوند. بنابراین مصرف الکل پس از شیمی درمانی می‌تواند باعث ایجاد فشار مضاعف بر روی کبد شود. از دیگر عوارض مصرف الکل می‌توان به ایجاد کم آبی اشاره کرد که باعث بدتر شدن حالت تهوع و عوارض شیمی درمانی می‌شود.

• از کشیدن سیگار، قلیان، پیپ و مواد مشابه خودداری نمائيد.

کشیدن سیگار و سایر محصولاتی که دارای تنباکو هستند می‌تواند عوارض پس از شیمی درمانی را بدتر نمایند. همچنین سیگار کشیدن یکی از عوامل خطر اصلی برای ابتلا به انواع سرطان‌ها است. به همین دلیل توصیه می‌شود پس از شیمی درمانی از کشیدن سیگار و محصولات مشابه آن خودداری نمائید.

• از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش دوری کنید.

هنگام بیرون رفتن در طی روز از لباس‌های آستین بلند و کلاه‌های لبه دار استفاده کنید. سایر قسمت‌های بدن را که در معرض اشعه‌های خورشید قرار دارند با کرم ضد آفتاب بپوشانید. در زمانی که اشعه‌های خورشید در قویترین حالت خود قرار دارند (ظهرها) از بیرون رفتن خودداری نمائید.

بسیاری از داروهای شیمی درمانی باعث ایجاد حساسیت‌هایی در پوست می‌شود که آفتاب سوختگی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل ساعات بیرون ماندن از منزل را باید کاهش دهید.

• از باردار شدن جلوگیری نمائيد

شیمی درمانی می‌تواند به اسپرم‌ها و تخمک‌ها آسیب وارد نماید به همین دلیل در طی دوران شیمی درمانی و پس از آن (تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است) باید از بارداری خودداری نمائيد.

• در هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید

مواد مضری که در داروهای شیمی درمانی وجود دارد ظرف 48 ساعت از بدن خارج می‌شوند. با این وجود احتمال دارد مقداری کمی از این مواد در ترشحات بدن باقی بمانند. جهت جلوگیری از آلوده شدن شرکای جنسی خود از کاندوم استفاده نمائید.

• از افراد بیماری دور بمانید

پس از شیمی درمانی به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن باید از افرادی که دچار بیماری‌های عفونی هستند دور بمانید. ویروس‌های تنفسی مانند انفولانزا، سرماخوردگی و کرونا می‌تواند برای بیمارانی که به تازگی شیمی درمانی را به پایان رسانده‌اند بسیار خطرناک باشد.

خوراکی های مضر بعد از شیمی درمانی

غذاهایی که پس از شیمی درمانی از مصرف آنها باید پرهیز نمائید عبارتند از:

1. گوشت خام و غذاهای دریایی

مصرف گوشت خام می‌تواند خطر ابتلا به سالمونلا و سایر بیماری‌های منتقله از طریق گوشت را افزایش دهد. بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند و یا به تازگی شیمی درمانی را به پایان رسانده‌اند به دلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی در مقابل هرگونه عفونت حساس هستند بنابراین باید از مصرف گوشت خام و غذاهای دریایی مانند استیک نیم پز، سوشی، صدف و … پرهیز نمایند.

2. غذاهای سرد شده

غذاهای پخته شده را باید در همان زمانی که گرم هستند مصرف کنید. بسیاری از غذاها بعد از مدتی که در دمای اتاق باقی بمانند می‌توانند محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم‌های بیماریزا را فراهم بیاورند.

3. غذاهای سفت، اسیدی و یا غذاهای تند

ایجاد زخم در دهان یکی از عوارض شیمی درمانی است. مصرف این گروه از غذاها می‌توانند باعث افزایش زخم‌های دهان شوند.

4. نوشیدنی‌های سرد و غذاهای یخ زده

افرادی که دچار حساسیت به سرما پس از شیمی درمانی هستند باید از مصرف نوشیدنی‌های سرد مانند انواع اسموتی و شربت‌های خنک و یا سایر غذاهای سرد و یخ زده خودداری نمایند.

ورزش های ممنوعه بعد از شیمی درمانی

پس از شیمی درمانی از هرگونه فعالیت بدنی سنگین باید خودداری نمائید. یکی از عوارض شایع پس از شیمی درمانی خستگی است، به همین دلیل برخی از ورزش‌های ساده نیز ممکن است منجر به بروز خستگی زودهنگام بیماران شود. ورزش‌هایی که پس از شیمی درمانی بهتر است از انجام آنها خودداری نمائید عبارتند از:

• دوچرخه سواری
• دویدن
• وزنه برداری با وزنه‌های سنگین
• هرگونه ورزشی که منجر به ایجاد جراحت و یا ضربه روی بدن شود.

به طور کلی از انجام هر ورزشی که منجر به احساس خستگی شود باید خودداری شود. با توجه به شدت بیماری و وضعیت جسمانی هر بیمار، نوع فعالیت‌هایی که پس از شیمی درمانی می‌تواند داشته باشد متفاوت است. توصیه می‌شود جهت شروع هرگونه فعالیت ورزشی با فیزیروتراپ خود مشورت داشته باشید.

مسکن های ممنوعه بعد از شیمی درمانی

پس از شیمی درمانی نباید هیچ گونه دارو و یا مسکنی را بدون تجویز پزشک مصرف نمائید. مصرف برخی از مسکن‌ها می‌تواند با داروهایی شیمی درمانی تداخل داشته باشد. برخی از این داروها عبارتند از:

• استامینوفن: مصرف استامینوفن علاوه بر کاهش درد می‌تواند میزان تب را کاهش دهد. تب یکی از اولین نشانه‌های عفونت است. به همین دلیل اگر بدون تجویز پزشک از استامینوفن استفاده کنید ممکن است پزشک نتواند دمای بدن شما را به درستی ارزیابی کند و تشخیص عفونت در بدن بیمار به تاخیر میفتد.
• داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی مانند:
•  آسپرین
•  ایبوپروفن
• ناپرکسن
• دیکلوفناک

این داروها می‌توانند به کلیه آسیب وارد نمایند و آسیب‌های کبدی را تشدید نمایند. مصرف همزمان این داروها پس از شیمی درمانی ممکن است باعث ایجاد خونریزی شود.

همچنین از افزایش دوز داروهای مسکن تجویز شده باید خودداری نمائید. در صورتی که مسکن‌های تجویز شده برای کاهش شدت درد مناسب نبود باید از پزشک خود بخواهید مسکن‌های جدید برای شما تجویز نماید.